Abstract
In dit artikel wordt de vraag gesteld of en in hoeverre de veranderingen die zich de afgelopen jaren in de overgang van werk naar pensioen voltrekken, leiden tot een toenemende onzekerheid en onberekenbaarheid. Daarmee zou afstand genomen worden van dat wat de traditionele verzorgingsstaten juist geacht worden te organiseren: zekerheid en voorspelbaarheid. Het antwoord op deze vraag wordt gezocht door vanuit een levensloopperspectief naar de veranderingen rond vervroegde uittreding uit het arbeidsproces en de intrede in pensioenregelingen te kijken. Beide veranderingen hangen nauw samen en zijn zowel een gevolg van de noodzaak om arbeidsmarktbeleid en zorgarrangementen te herzien onder druk van de demografische ontwikkelingen en de oplopende kosten voor de verzorgingsstaat, als van de veranderingen in individuele levenslopen. Het zijn vooral de destandaardisering, fragmentarisering en individualisering van levenslopen – mede als gevolg van uiteenlopende veranderingen in arbeidsmarkt- en pensioenbeleid – die tot een ‘onberekenbare’ organisatie van het einde van het werkende leven en de ‘onberekenbaarheid’ van pensioeninkomsten leiden.
| Translated title of the contribution | The unpredictable future: The changing transition from work to pension in European Welfare states |
|---|---|
| Original language | Dutch |
| Pages (from-to) | 93-108 |
| Number of pages | 16 |
| Journal | Tijdschrift voor arbeidsvraagstukken |
| Volume | 22 |
| Issue number | 2 |
| DOIs | |
| Publication status | Published - 2006 |