De overheid als zedenmeester?

Een overheid als zedenmeester van de natiestaat is onbetrouwbaar als pleitbezorger van patriottisme. Zij instrumentaliseert vaderlandsliefde om haar nationale soevereiniteit te bekrachtigen. Dit is vooral het geval als die soevereiniteit onder druk komt te staan of deels wordt opgegeven. Maar natiestaten zijn beslist niet de enige moderne krachten die de vaderlandsliefde uitbannen. Het zijn vooral technologische revoluties die mensen doen ontwortelen. Het huidige pleidooi voor vaderlandsliefde ageert daar wel tegen, maar vergeet dat het cultiveren van vaderlandsliefde een fundamenteel andere omgang met politieke en economische macht vereist.