Een instructiemodel voor metacognitie in het hoger onderwijs

Nieuwe kennis toevoegen aan bestaande kennis (cognitie) vereist vaardigheden die op een hoger niveau liggen dan de bestaande kennis (metacognitie). In practica komt nieuwe kennis veelal via onderzoek tot stand. Na een meting te hebben gedaan, hoor je studenten vaak vragen: is dit goed, meneer? In het onderhavige practicum moesten de studenten een systematische aanpak leren waarmee o.a. deze vragen werden voorkomen. De kern ervan was dat een uitkomst altijd op twee onafhankelijke manieren, bijvoorbeeld door meten en berekenen, verkregen dienden te worden. Als beide correct gedaan waren dienden de uitkomsten binnen de nauwkeurigheidsgrenzen met elkaar overeen te komen. Dit ondersteunt zelfregulatie. In dit artikel zal aangegeven worden welke metacognitieve elementen in het onderwijs er toe bijdroegen dat 80 % van de studenten deze aanpak ook werkelijk leerden. Allereerst wordt een theoretisch kader geschetst, ontwikkeld via een literatuuronderzoek, waarmee verhelderd werd wat metacognitie feitelijk is. Daarna volgen de resultaten van onderzoek werden toestanden in de ontwikkeling van metacognitie onderzocht, de feitelijke ontwikkeling van metacognitie door instructie, en de resultaten met betrekking tot de metacognitieve structuur. Tenslotte volgt in de discussie een overzicht van de fundamentele verschillen tussen onderwijs met cognitieve doelen en onderwijs met metacognitieve doelen.