Fysica aan de koffietafel - Orde en wanorde in koffiekringen

Iedereen kent de typische vlek die achterblijft als een druppel gemorste koffie verdampt is. Je ziet dan een lichte vlek met daaromheen een donkere rand die bestaat uit de koffiedeeltjes. Dit alledaagse verschijnsel is eigenlijk heel opmerkelijk: hoe kan het dat de koffiedeeltjes, die in het begin gelijkmatig over de gehele druppel verspreid waren, zich uiteindelijk allemaal ophopen in een kring? Het bestuderen van de stroomsnelheid en -richting van opgeloste deeltjes met een vaste grootte in een verdampende druppel biedt de oplossing. De gevormde kringen blijken bovendien een bijzondere stapeling van deeltjes te hebben.