Gemeenteraadsverkiezingen 2010: een blik achter de schermen

Dit rapport gaat over wat er komt kijken bij het organiseren van lokale verkiezingen, met name voor politieke partijen. Het onderzoek is gebaseerd op interviews met ruim dertig betrokkenen en een studie van documenten in de gemeenten Gouda en Meppel. De aandacht gaat vooral uit naar drie kernactiviteiten: schrijven van verkiezingsprogramma’s, opstellen van kandidatenlijsten, en voeren van campagne. In de praktijk gebeurt dat door drie aparte lokale commissies en spelen “gewone leden” geen noemenswaardige rol. De meeste partijen zien de gemeenteraadverkiezingen in het licht van de daarop volgende collegevorming. Zij denken daarbij verschillend over de plaats van de (beoogd) wethouder op de kandidatenlijst en zijn eventuele rol als lijsttrekker: vanzelfsprekend volgens sommigen, volstrekt ongepast vanwege de dualisering volgens anderen. De inhoudelijke verschillen tussen de partijen waren beperkt. In beide gemeenten weerspiegelde de uitslag landelijke trends en raakte de gemeenteraad meer gefragmenteerd. Hierdoor waren veel partijen nodig om tot een meerderheid in het college te komen. De onderhandelingen hiervoor hadden een eigen dynamiek en werden nauwelijks beinvloed door de verkiezingsuitslag. Het rapport is geschreven in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties