Kwaliteit als een functie van de samenwerking tussen medisch specialisten en managers in Nederlandse ziekenhuizen

Ziekenhuizen staan voor een grote uitdaging (Berwick en Nolan, 1995; Shortell et. al., 2004; Kaissi, 2005). Patiënten worden steeds mondiger en eisen transparantie en optimale kwaliteit van zorg. Technologische ontwikkelingen zorgen voor meer mogelijkheden in de behandeling van ziekten, terwijl de financiering van de zorg aan banden wordt gelegd. De noodzaak voor structurele verbeteringen in de kwaliteit van zorg en zorgorganisaties wordt benadrukt door rapporten uit de Verenigde Staten zoals ‘To Err is Human’ de ‘5 Million Lives Campaigns’ (IHI, 2006 and 2008) en ‘Crossing the Quality Chasm’ (Berwick, 2004), maar de implementatie van kwaliteitsmanagement laat te wensen over. In de literatuur is beschreven dat de meeste kwaliteitsmanagement programma’s in de gezondheidszorg gefocust zijn op de structuurkant van organisaties, terwijl de meeste data wijzen op verbetering van zorg door naleving van professionele richtlijnen (Powell et al., 2009). Volgens Berwick (2004), een van de belangrijke voormannen van kwaliteitsverbeteringen in ziekenhuizen wereldwijd, is de participatie van artsen in kwaliteitsmanagement projecten een noodzakelijke voorwaarde voor succes. Een van de waarschijnlijke redenen dat de implementatie van kwaliteitsmanagement in ziekenhuizen moeizaam verloopt, is de complexiteit van de samenwerking tussen artsen en managers (Edwards, 2003). Hieronder doen wij verslag van ons onderzoek naar de moeizame verhouding tussen artsen en managers in ziekenhuizen en hoe deze gerelateerd is aan de kwaliteit van organisatie en zorg. Dit onderzoek heeft geleid tot een wetenschappelijke proefschrift (Hanneke Klopper, 2011).