Nieuwe instrumenten voor het meten van een rouwstoornis in onderzoek en praktijk

Introductie
Wanneer rouwreacties, zoals intens verdriet of eenzaamheid ten gevolge van het verlies, zo intens zijn dat zij het dagelijks leven belemmeren, kan er sprake zijn van een rouwstoornis. Naar schatting loopt circa 1 op de 10 nabestaanden het risico op het ontwikkelen van een rouwstoornis na een natuurlijk overlijden van een dierbare. Ietwat verschillende criteria voor een rouwstoornis, genaamd prolonged grief disorder (PGD), zijn inmiddels opgenomen in de DSM-5-TR en ICD-11; de twee meest gebruikte classificatiesystemen in de geestelijke gezondheidszorg. In twee onderzoeken hebben wij de psychometrische kwaliteiten geëvalueerd van twee nieuwe instrumenten om zowel DSM-5-TR als ICD-11 PGD te meten. Het eerste instrument is een zelf-rapportage vragenlijst genaamd de Traumatic Grief Inventory-Self Report Plus (TGI-SR+). Het tweede instrument is een interview-versie van deze vragenlijst genaamd de Traumatic Grief Inventory-Clinician Administered (TGI-CA).
Materiaal en methodes
De TGI-SR+ is geëvalueerd in twee Nederlandse steekproeven. Steekproef 1 bestond uit 278 volwassenen die een natuurlijk of onnatuurlijk verlies hebben meegemaakt. Steekproef 2 bestond uit 270 volwassenen die een dierbare zijn verloren door een verkeersongeval. De psychometrische kwaliteiten van de TGI-CA zijn bestudeerd in 211 Nederlandse en 222 Duitse nabestaanden die een verlies hebben meegemaakt door verschillende oorzaken. De TGI-CA werd afgenomen via telefonische interviews. Voor beide instrumenten is de factorstructuur, interne consistentie, temporele stabiliteit en convergente validiteit bestudeerd. Door middel van ROC-analyses is het optimale afkappunt van de TGI-SR+ bepaald.
Resultaten
Voor zowel de TGI-SR+ als de TGI-CA, bleek het 1-factor model een goede fit te hebben voor zowel de DSM-5-TR als ICD-11 PGD items. De items hadden een goede interne consistentie en temporele stabiliteit. De correlatiecoëfficiënten tussen PGD, posttraumatische stress en depressie waren sterk wat convergente validiteit ondersteunt. De relaties tussen achtergrond- en verlies-gerelateerde variabelen en PGD niveaus waren zoals verwacht wat wijst op known-groups validiteit. Optimale klinische afkappunten voor de totaalscore van de TGI-SR+ waren ≥71 voor een mogelijke DSM-5-TR PGD diagnose en ≥75 voor een mogelijke ICD-11 PGD diagnose. Wanneer de TGI-CA wordt gebruikt, lijkt het aantal mensen dat voldoet aan criteria voor DSM-5-TR PGD lager dan voor ICD-11 PGD.
Discussie en conclusie
De TGI-SR+ en de TGI-CA zijn betrouwbare en valide instrumenten voor het meten van DSM-5-TR en ICD-11 PGD. Beide instrumenten zijn gratis verkrijgbaar in verschillende talen. De instrumenten hebben meerwaarde voor onderzoek naar het meten, voorspellen en behandelen van PGD, maar ook voor de klinische praktijk. Met name de TGI-CA kan door clinici ingezet worden om een inschatting te maken van de ernst van rouwklachten bij mensen die hulp zoeken bij hun rouwproces.