Pilot Samen grondwaterpeilen: Rapportage Onderzoek WP4

Achtergrond – Enschede heeft grondwateroverlast: hoe willen en kunnen burgers betrokken worden bij deze problematiek? In de pilot Samen grondwaterpeilen zijn bewoners betrokken bij het zelf meten van grondwaterstanden. Via een peilbuis met sensor kunnen de grondwaterstanden worden gemeten. De projectpartners bekeken samen met bewoners wat de gegevens die dit oplevert kunnen betekenen. Als één van de onderdelen van de pilot is onderzoek uitgevoerd dat het groepsproces heeft geanalyseerd en inwoners van Enschede heeft gevraagd naar hun ervaringen met grondwateroverlast. Dit rapport doet verslag van het onderzoek.

Methode – Het onderzoek bestond uit drie delen. Een eerste deel betrof een verkenning van de context via interviews. Een tweede deel omvatte een analyse van de bijeenkomsten met elf huishoudens en de projectexperts over het plaatsen van een peilbuis met sensor en het meten van grondwaterstanden. Onder meer werd gekeken hoe een dergelijke groep – een community genoemd – zich vormt. Het derde deelonderzoek was een vragenlijst die onder Enschedese bewoners is verspreid en waarin gevraagd is naar de mate van overlast en de mogelijkheden en bereidheid van burgers te participeren in manieren om grondwateroverlast aan te pakken.

Resultaten – De resultaten van de interviews en de bijeenkomsten laten zien dat een community zich aan het vormen is en geven aan hoe een dergelijk proces verder kan worden opgepakt. De resultaten van de vragenlijst laten zien dat een kwart van de respondenten overlast ervaart. Respondenten hebben meer behoefte aan concrete aanpak dan aan praten. Ze vertrouwen erop dat de verschillende partijen samen met anderen oplossingen willen zoeken. De belangrijkste rollen zijn toebedacht aan (een samenwerking van) de gemeente en waterschap met kleinere rollen voor andere partijen. Opvallend is dat – ondanks dat de gemeente formeel niet verantwoordelijk is voor de aanpak – deze wel als belangrijkste partij wordt gezien. Er wordt van hen een actieve rol verwacht in het gesprek over mogelijke oplossingen.

Conclusies – Bewoners en projectpartners van de pilot hadden hoge verwachtingen die niet altijd overeen kwamen. Uitrol van de sensor had veel tijd nodig en zorgde ervoor dat aan het einde van het project niet alle bewoners al waardevolle metingen konden doen. Het vormen van een community is op gang gekomen; kenmerken van een community zijn aanwezig. Bewoners èn verschillende partners willen graag met elkaar in contact blijven en het meten verder volgen en betekenis geven zodat de gegevens over een tijdje ook echt gebruikt kunnen worden. De uitkomsten van de vragenlijst laat zien dat het van belang is dat partijen als de gemeente en het waterschap samen met bewoners die overlast ervaren blijven praten en zoeken naar manieren waarop burgers zelf maatregelen kunnen nemen.